Konferencja - Promowanie równych szans w Europejskich Radach Zakładowych w Przemyśle Chemicznym i Spożywczym - Madryt
Materiały do pobrania:
Przewodnik dobrych praktyk
W dniach 6-7 października w Madrycie odbyła się konferencja dotycząca równości płci. Konferencja dotyczyła projektu „Promowanie równych szans w europejskich radach zakładowych w przemyśle chemicznym i spożywczym”, w którym wzięli udział związkowcy z FITAG IGT z Hiszpanii, CFDT Chimie-Energie z Francji, Sekretariatu Przemysłu spożywczego i Chemicznego NSZZ „Solidarność”, CSC ACV Industrie-Enegie z Belgi oraz z FAI CISL z Włoch.
W ramach niniejszego projektu zebrano i przeanalizowano dobre praktyki w zakresie równości płci, godzenia życia zawodowego i osobistego oraz społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw stosowane przez partnerów projektu i europejskie rady zakładowe działające w przedsiębiorstwach z branży chemicznej i spożywczej. Na ich podstawie opracowano przewodnik dobrych praktyk i plan działania dla Europejskich Rad Zakładowych, mający na celu poprawę równości szans zawodowych kobiet i mężczyzn.
Na początku opracowano raport na temat ustawodawstwa w tym zakresie i działań związków zawodowych w krajach uczestniczących w projekcie. Zebrano także informacje na temat doświadczeń lokalnych i ERZ w kwestiach związanych z równością szans kobiet i mężczyzn. Następnie przeprowadzono ankietę wśród przedstawicieli pracowników w europejskich radach zakładowych we wszystkich krajach uczestniczących w projekcie. Zebrano dane na temat 56 ERZ i 53 przedsiębiorstw.
Istotne są wnioski z przeprowadzonej ankiety.
1. Ustawodawstwo i dialog społeczny są odmienne w każdym kraju.
2. Dobre praktyki w zakresie dialogu społecznego w przedsiębiorstwach:
- W krajach, w których ustawodawstwo jest bardziej dojrzałe a dialog społeczny ma większy zasięg, pracownicy mają większe doświadczenie w sprawach dotyczących równości zawodowej kobiet i mężczyzn.
- Równość płci bywa przedmiotem obrad ERZ, ale ogólnie kwestia ta stanowi część dialogu społecznego w firmach na szczeblu lokalnym.
- Niektóre dobre praktyki w zakresie równości płci i społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw wypracowane przez pracodawców są przenoszone do innych krajów.
- W niektórych firmach przodujących w swej branży, ERZ mają doświadczenie w zakresie dialogu społecznego na temat równości płci i społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw.
- Niektórzy członkowie lokalnych i europejskich rad zakładowych wykazują większe zainteresowanie sprawami dotyczącymi społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw.
- Kobiety stanowią jedynie od 12%-20% europejskich rad zakładowych.
Spotkanie w Madrycie służyło nie tylko podsumowaniu prac i efektów związanych z projektem. Był to czas na dyskusje, ciekawe prelekcje, wystąpienia ekspertów zarówno reprezentujących związki zawodowe jak i pracodawców. Szczególnie dużo miejsca mówcy w swych wystąpieniach poświęcili dialogowi społecznemu. Potrzebie jego permanentnego prowadzenia, bowiem przyczynia się do rozwoju firm. Dialog zawsze był propagowany przez Komisję Europejską. Udzielała ona wsparcia także finansowego, aby mógł się rozwijać. Niestety, jak powiedział Sekretarz Generalny IndustriALL Luc Tringale od pewnego czasu deklaracje Komisji mijają się z rzeczywistością. Budżet przeznaczony na wspieranie dialogu systematycznie jest okrajany. Jaka więc będzie jego przyszłość w Unii Europejskiej? Będzie to zależało w dużej mierze także od związków zawodowych. Jednak nie może to być dialog rozumiany, jako rozmowa, ale musi przynosić oczekiwane rezultaty. Trzeba, więc przygotować strategię jego prowadzenia. Trzeba przygotować tematy, które byłyby omawiane we wszystkich sektorach, bowiem nie można rozmawiać o wszystkim na raz. Jest to wielkie wyzwanie, bowiem dialog w wielu krajach europejskich jest ograniczany a nawet negowany. I znowu niechlubną rolę w tym odgrywa Komisja Europejska, która wspiera w sposób dość jednoznaczny pracodawców. Kapitalnym przykładem jest forsowanie pomysłu, by pracodawcy mogli swobodnie zwalniać pracowników bez podania przyczyny i pomijając opinie związków zawodowych. Mówił o tym Toni Ferrer Sekretarz Generalny hiszpańskiego UGT. Podkreślił, jak ważna jest dziś mobilizacja związków zawodowych, gdy dialog społeczny systematycznie zanika. Potrzeba zmienić sposób działania. Polem działalności nie mogą być tylko zakłady pracy. Potrzeba większej aktywności na szczeblu europejskim. Chodzi o to, by tak, gdzie rodzą się pomysły antydialogowe i antyzwiązkowe była możliwość szybkiego reagowania.
W panelu pierwszym spotkania drugiego dnia konferencji, którego moderatorem był przedstawiciel Sekretariatu Przemysłu Spożywczego Franciszek Sójka głos zabierali kolejno Pedro Pires dyrektor Personalny w firmie Nestle, Pedro Falagan reprezentant Europejskiej Rady Zakładowej w firmie Solvay oraz Pilar Ituero reprezentująca ERZ z Ontex. W swoich wystąpieniach mówili wiele o potrzebie dialogu, który przekłada się na wzrost zaufania w firmie. O tym, by Europejskie Rady zakładowe były tym forum, na którym można omawiać wszystkie istotne dla pracowników sprawy. Niestety nie wszystkie firmy uważają, że dialog przyczynia się do rozwoju.
Mirosław Nowicki w swoich wystąpieniach inaugurującym i kończącym seminarium wiele mówił o potrzebie prowadzenia dialogu w kontekście równości szans. Przedstawił sytuację w polskim sektorze spożywczym oraz zaproponował swoisty dekalog, którego przestrzeganie wyeliminowałoby lub bardzo ograniczyło wszelkie nierówności.
Pomimo to, że projekt, jak i seminarium końcowe dotyczyły promowania równych szans wiele mówiło się o niekoniecznie pozytywnych zjawiskach, z jakimi spotykają się pracownicy i związkowcy w firmach. Niekończące się procesy restrukturyzacji objawiające się zmniejszaniem ilości pracowników, przenoszenie firm, oddawanie części firm w outsourcing i problemach z tym związanych o umowach śmieciowych i ograniczaniu praw pracowniczych.
Wyzwania przed związkami zawodowymi coraz większe i wydaje się, że problem równości płci jeden z wielu ważnych, ale nie najważniejszy. Związki zawodowe dziś walczą nie tylko z pracodawcami, ale z systemami prawnymi, urzędnikami i z czarnym public relations Związkom zawodowym potrzebny jest bodziec. Może nim być, nawet powinien, dopływ młodych ludzi. Konieczne są zmiany mentalnościowe bowiem w innym przypadku czeka nas dekadencja.